وبلاگ
چگونه کویل‌های کولر گازی را تمیز کنیم؟
تمیز کردن کویل‌های کولر گازی مرکزی (Central AC) یکی از ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش‌ها برای افزایش بازدهی، دوام و طول عمر کولر گازی است. این کار علاوه بر بهبود عملکرد دستگاه، باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی، کاهش هزینه‌های تعمیر و افزایش راحتی فضای داخلی خانه می‌شود.
به همین دلیل، تمیز کردن سالانه‌ی کویل‌ها باید در اولویت نگهداری کولر گازی قرار گیرد. هرچند در اولین بار ممکن است کمی زمان‌بر باشد، اما دفعات بعد بسیار سریع‌تر و آسان‌تر خواهد بود.
🔁 انواع کویل در کولر گازی:
هوای خنکی که از دریچه‌های کولر خارج می‌شود، حاصل عملکرد دو نوع کویل مجزاست:
- کویل‌های کندانسور (خارجی):
این کویل‌ها در بخش بیرونی کولر (یونیت بیرونی) قرار دارند. جنس آن‌ها معمولاً از لوله‌های فلزی است که از میان صفحات آلومینیومی عبور می‌کنند. عملکرد آن‌ها به این صورت است که گاز مبرد (Refrigerant) که در اثر فشرده‌سازی بسیار داغ شده، وارد این کویل‌ها می‌شود. با کمک فن بزرگ بالای یونیت، گرما به بیرون دفع شده و گاز داغ به مایع خنک‌تر تبدیل می‌شود.
📌 نکته: کویل‌های کندانسور هیچ‌گاه سرد نمی‌شوند. وظیفه‌ی آن‌ها انتقال گرمای درون خانه به بیرون است، نه خنک کردن هوا.
- کویل‌های اواپراتور (داخلی):
این کویل‌ها داخل پنل داخلی کولر و در نزدیکی فن یا بلوئر (Air Handler) قرار دارند. عملکرد آن‌ها دقیقاً برعکس کندانسور است.
در این مرحله، مایع مبرد از کویل‌های کندانسور به کویل‌های اواپراتور رسیده و با ورود به این لوله‌ها، گاز می‌شود و دمای کویل‌ها را به‌شدت کاهش می‌دهد. سپس هوا از روی این کویل‌های سرد عبور می‌کند و پس از خنک شدن، به فضای داخلی منتقل می‌شود.
🗓️ چه زمانی باید کویل‌های کولر را تمیز کنیم؟
به‌صورت معمول، سالانه یک بار باید کویل‌های کولر گازی را تمیز کنید، مخصوصاً در فصل بهار پیش از شروع فصل گرما. اگر در منطقه‌ای با گردوغبار زیاد زندگی می‌کنید یا محیط بیرونی شما پر از برگ و خاک است، در میانه‌ی تابستان نیز یک‌بار دیگر تمیزکاری پیشنهاد می‌شود.
⏱️ اگر کولر شما به‌طور مداوم کار می‌کند یا عملکرد آن کاهش یافته، تمیز کردن کویل‌ها را زودتر در برنامه قرار دهید.
✅ چرا تمیز کردن کویل‌ها مهم است؟
تمیز کردن کویل‌ها می‌تواند فواید عمده‌ای داشته باشد که در ادامه به مهمترین این فواید اشاره خواهیم کرد:
- افزایش بازدهی سرمایشی
وقتی کویل‌ها با گردوغبار یا روغن و چربی پوشیده شده باشند، انتقال گرما به‌درستی انجام نمی‌شود. در نتیجه، کمپرسور و فن باید بیشتر کار کنند تا همان مقدار سرمایش تولید شود. تمیزکاری، این وضعیت را به حالت بهینه بازمی‌گرداند.
- کاهش استهلاک و طول عمر بیشتر
با کویل‌های کثیف، کولر بیشتر روشن و خاموش می‌شود (cycling)، چون برای رسیدن به دمای دلخواه باید تلاش بیشتری کند. این امر باعث فرسودگی زودرس فن، کمپرسور و سایر قطعات می‌شود.
- کاهش هزینه تماس با تعمیرکار
هرچه دستگاه فشار بیشتری تحمل کند، احتمال خرابی و نیاز به تعمیر افزایش می‌یابد. هزینه مراجعه اولیه‌ی تکنسین معمولاً بین 2 تا 3 میلیون تومان است که فقط شامل هزینه حضور در محل می‌شود و هزینه قطعات و دستمزد جداگانه حساب می‌شود. با تمیز نگه داشتن کویل‌ها، از بسیاری از این هزینه های پیشگیری می‌کنید.
- صرفه‌جویی در مصرف برق
کولرها دستگاه‌هایی پرمصرف هستند. هرچه زمان کارکردشان کمتر و بازدهشان بیشتر باشد، مصرف برق کاهش می‌یابد. همچنین، نگهداری منظم از کولر می‌تواند نیاز به خرید دستگاه جدید (که از حدود ۳ تا ۴ هزار دلار شروع می‌شود) را سال‌ها به تعویق بیندازد.
⚠️ نکات ایمنی حین تمیز کردن کویل‌ها
تمیزکننده‌های مخصوص کویل (Coil Cleaner) معمولاً مواد شیمیایی قوی هستند. هنگام استفاده از آن‌ها حتماً:
از عینک ایمنی و شیلد محافظ صورت استفاده کنید؛
دستکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی به‌دست کنید؛
لباس محافظ یا آستین بلند بپوشید؛
در فضای باز و با تهویه کافی کار کنید؛
اگر تهویه مناسب نیست، از ماسک فیلتر‌دار (با فیلتر بخارات آلی) استفاده کنید.
⚡ هشدار مهم:
یونیت بیرونی کولر گازی با برق ۲۴۰ ولت کار می‌کند و ولتاژ آن بسیار خطرناک است. پیش از هرگونه اقدام، برق اصلی دستگاه را از تابلو قطع کنید. حتی الامکان از فازمتر برای اطمینان نهایی استفاده کنید.